Нацыянальны герб
Опубликовано: 27.09.2018
Пагоня, Беларусь
Пагоня (POGONIA)
"... У тым жа выпадку, калі давядзецца пераследаваць ворагаў, непрыяцеляў нашых, якія ўцякалі б з нашай Літоўскай зямлі, то для гэтага роду пераследаў, якое па-народнаму (звычайна) завецца pogonia (пагоня), абавязваюцца не толькі рыцары, але і кожны мужчына ...". Грамата вялікага князя Літоўскага Ягайлы , 1387
Ва ўкраінскім Благадатна залунаў беларускі нацыянальны сцяг
[ "... Quotiescunque etiam hostes et adversarios nostros et ipsius terrae nostrae Lithuanicae fugitivos insequi opportuerit, ad insequutionem huiusmodi, quod роgоniа vulgo dicitur, nоn solum armigeri, verum etiam omnis masculus, cuiuscunque status aut conditionis extiterit, dummodo аrmа bellicosa gestare poterit, proficisci teneatur ..." ]
У беларускай геральдыцы Пагоня займае адменнае месца. Ёй прысвечаныя працы гісторыка, геральдыста і сфрагіста, супрацоўніка Беларускага навукова-даследніцкага інстытута справаводства і архіўнай справы А.К. Цітова.
Нацыянальны Гімн Рэспублікі Вейшнорыя
Згодна з Густанскім летапісам, герб ВКЛ "Пагоня" усталяваў вялікі князь Віцень (кн. 1293-1316): «Віцен нача княжыці над Літвою, ізмыслі сабе герб і ўсяму князству Літоўскаму: рыцар збройны на кане з мечам, ажэ ныне нарічут Пагоня».
Верагодна, гэты герб прыйшоў разам з люцічамі-велетамі (палабскімі славянамі), якія сыходзілі ад нямецкай экспансіі з Эльбы і Одара на берага Нёмана і Дзвіны. Ім прысвечаны цэлы падзел фундаментальнай працы "Славянскія старажытнасці" Ё. Шафарыка, 1847.
"Пагоня" — старажытны сімвал беларускіх зямель з часоў ВКЛ . Як дзяржаўны сімвал, упершыню з'яўляецца на пячатках Альгерда (1366), Ягайлы (1386) і Вітаўта (1401). Пад гэтым знакам нашы продкі будавалі і абаранялі сваю краіну . "Пагоня" стаіць на тытульным лісце Статута ВКЛ, з'яўляецца гербам большасці беларускіх ваяводстваў. З часоў бітвы пад Грунвальдам пад харугвамі з "Пагоняй" нашы продкі абаранялі гэту зямлю.
Пасля падзелу Рэчы Паспалітай і далучэння ВКЛ да Расійскай імперыі , "Пагоня" па-ранейшаму заставалася сімвалам беларусаў. Яна прысутнічала на гербах шматкроць перакройваемых губерній і намесніцтваў, засталася на гербах гарадоў, у сімволіцы гусарскіх палкоў і сімвалізавала нашы землі на Вялікім гербе Расійскай Імперыі.
Пад знакам "Пагоні" упершыню з 1795 года была абвешчана незалежная беларуская дзяржава — БНР . "Пагоня" і БЧБ сцяг для беларускіх дыяспар сталі сімваламі Бацькаўшчыны. Пад "Пагоняй" Браніслаў Тарашкевіч адраджаў Таварыства Беларускай Школы (1921-36). "Пагоня" была неадымнай часткай беларускага Космасу "вечнага вандроўніка", мастака і этнографа Язэпа Драздовіча . Пад "Пагоняй" і БЧБ сцягам прымаў прысягу першы Прэзідэнт РБ, гэтыя сімвалы з гонарам насілі абаронцы Бацькаўшчыны і простыя грамадзяне.
Герб "Пагоня" улучаны ў "Дзяржаўны спіс гісторыка-культырных каштоўнасьцяў" Рэспублікі Беларусь. Сёння БЧБ сцяг, Пагоня, нацыянальны арнамент сталі сімваламі яднання нацыі, павагі да сваёй гісторыі.
"Пагоня" у сімволіцы РБ, 1991
11 жніўня — Дзень нацыянальнага герба і сцяга. Першае афіцыйнае апісанне герба і сцяга Беларусі — БНР, газета "Вольная Беларусь", 1918
PS.
Герб Рэспублікі Беларусь "Пагоня" быў зацверджаны ў 1991 годзе. Герб Літоўскай Рэспублікі "Віціс" быў зацверджаны ў 1992 годзе. Супольныя кансультацыі прадстаўнікоў абедзвюх краін дазволілі запабегнуць геральдычных канфліктаў і супярэчнасцяў.
Гербы воеводств ВКЛ
Воеводства ВКЛ
Воеводства ВКЛ
Впервые гербы в современном понятии возникли во времена Крестовых походов XI-XIII вв. На белорусских землях такие гербы появились в XIV-XV вв. По Городельской унии 1413 года бояре Великого княжества Литовского вошли в польское шляхетское гербовое братство — "акт об адопции".
Первые два автора, представленные ниже, писали свои труды в 1580-х — во времена Стефана Батория , через 15 лет после Люблинской унии 1569 и образования Речи Посполитой Обоих Народов .
Третий автор ("Атлас" 1799 г.) работал во времена разделов Речи Посполитой 1772-1795.
Т.о. можно видеть, что эти 200 лет гербы воеводств ВКЛ-Беларуси оставались неизменными. Погоня и Калюмны. Их стоит чтить хотя бы за это.
Карта "Litvaniae, административоное деление, 1749" взята из альбома "Картография ВКЛ XV-XVIII вв" .
1584 "Herby rycerstwa polskiego", Bartosz Paprocki
Бартош Папроцкий (1543-1614) - польский и чешский историк и геральдист, поэт и переводчик.
Bartosz Paprocki о Погоне — "Погоня, которая только князьям великим и княжеству оному належит". Использование герба Калюмны он связывал с именем Витеня — "Уживал знак рыцарски, трех слупов, как о том руские хроники говорят"
Посмотреть "Herby rycerstwa polskiego" Bartosza Paprockiego, переизданную в 1858, можно ТУТ .
1597 "Kronika Polska", Marcin Bielski
Марцин Бельский (1495-1575) — польский писатель, историк и поэт. Сделал первый в польской литературе обзор всемирной истории. Его работы существенно повлияли на всю восточнославянскую историографию.
Погоня и Калюмны — "гербы Litewskie". "Рыцарство Литовское уживает на хоругви по одной стороне Погоню/... по другой три слупа белых на поле червоном..."
Скачать оригинальное издание 1597 года можно ТУТ .
Посмотреть "Kronika polska" Marcina Bielskiego, переизданную в 1856, можно ТУТ .
1799 "Atlas historyczny, genealogiczny, chronologiczny" A. Le Sage
Граф Эммануэль Огюстен де Лас Каз (Marie-Joseph, Emmanuel, Auguste, Dieudonne, marquis puis comte de Las Cases, 1766 - 1842) — французский картограф, конфидент Наполеона во время ссылки на остров Святой Елены, автор воспоминаний о нём.
В 1801 году под псевдонимом A. Lesage опубликовал свой труд "Atlas historique, genealogique, chronologique et geographique de A. Lesage.", заслуживший высокую оценку Наполеона. К 1850 году Атлас неоднократно дополнялся и переиздавался.
Посмотреть / скачать оригинальное издание "Atlas historyczny, genealogiczny, chronologiczny" можно ТУТ .
http://tolstonogov.blog.tut.by/category/nasha-istoriya/vkl/page/2/ http://www.gerb.bel.ru/pages/strani/belorus_91_1.htm http://www.heraldicum.ru/belarus/gubernia.htm http://www.heraldicum.ru/lietuva/voevod.htm be-x-old.wikipedia.org be.wikipedia.org pl.wikipedia.org uk.wikipedia.org ru.wikipedia.org